वन कायद्यातुन वाहतुकीतून सूट दिलेल्या झाडांची अधिकृत यादी – अधिसूचना

 वन कायद्यात वाहतुकीमधून सूट मिळालेली झाडे –  मार्गदर्शकतत्वे

🌳 वनकायदा संदर्भातील अधिसूचना (TRS.1095/CR-34/F-6. 23.10.1997)

मूळ कायदे:
भारतीय वन कायदा, 1927 च्या कलम 41(3)
बॉम्बे फॉरेस्ट नियम, 1942 मधील नियम 66 (c) च्या अटी

कोणती सवलत दिली आहे?

महाराष्ट्र राज्य सरकारने खालील झाडे किंवा त्यांचे भाग यांचे वाहतूक (transport) वन नियमांपासून वगळली आहे, म्हणजे या झाडांच्या वाहतुकीसाठी वन खात्याची परवानगी आवश्यक नाही:
वन विभागाच्या परवानगीशिवाय वाहतूक करता येणाऱ्या झाडांची अधिकृत यादी:

1. अशोक (Polyalthia longifolia)
2. शेवगा / ड्रमस्टिक (Moringa Oleifera)
3. सिंदी (Phoenix Sylvestris)
4. संत्रा (Citrus aurantium)
5. चिकू (Achras Zapota)
6. भेंडी (Thespesia Populnea)
7. अ‍ॅकेशिया (Acacia manglum)
8. पॉपलर (Populus)

---

हुकूम व आदेश:
ही सवलत महाराष्ट्रातील संपूर्ण राज्यात लागू असून, वन नियमांच्या अटी या झाडांच्या वाहतुकीस लागू राहणार नाहीत.
अधिसूचना

वरीलप्रमाणे, महाराष्ट्र शासनाने 1997 च्या अधिसूचनेद्वारे काही विशिष्ट झाडांना वाहतूक सवलत दिलेली आहे. या सवलतीचा उद्देश शेतीपूरक व व्यापारी वृक्ष लागवडीस प्रोत्साहन देणे, तसेच परवानगी प्रक्रियेत सुलभता आणणे हाच आहे.

❓ वारंवार विचारले जाणारे प्रश्न (FAQ)

प्रश्न 1:महाराष्ट्रात कोणत्या झाडांची वाहतूक वन खात्याच्या परवानगीशिवाय करता येते?

उत्तर:
खालील झाडे किंवा त्यांचे भाग यांच्या वाहतुकीस वन विभागाची परवानगी आवश्यक नाही:
1. अशोक (Polyalthia longifolia)
2. शेवगा (Moringa oleifera)
3. सिंदी (Phoenix sylvestris)
4. संत्रा (Citrus aurantium)
5. चिकू (Achras zapota)
6. भेंडी (Thespesia populnea)
7. अ‍ॅकेशिया (Acacia mangium)
8. पॉपलर (Populus spp.)

---

प्रश्न 2 :ही सवलत महाराष्ट्रातील सर्व भागांमध्ये लागू आहे का?

उत्तर:
होय. ही सवलत संपूर्ण महाराष्ट्र राज्यात लागू आहे.

---

प्रश्न 3: या झाडांची वाहतूक करताना कोणतेही कागदपत्र आवश्यक नाहीत का?

उत्तर:
तांत्रिकदृष्ट्या परवाना आवश्यक नाही, मात्र खरेदीचा पुरावा, उत्पत्तीचा स्रोत इ. कागदपत्रे ठेवणे सुरक्षित असते, जेणेकरून गैरसमज टाळता येतील.

---

प्रश्न 4:
जर पोलिस किंवा वन कर्मचारी झाडाच्या वाहतुकीबाबत आडवा आले, तर काय करावे?

उत्तर:
वरील झाडांच्या वाहतुकीला सवलत असल्याचे नम्रपणे सांगावे आणि अधिसूचनेचा संदर्भ (23.10.1997) दाखवावा. शक्य असल्यास त्याची प्रत सोबत ठेवावी.

---

प्रश्न 5:
इतर झाडांच्या वाहतुकीसाठी काय करावे लागते?

उत्तर:
इतर झाडांची वाहतूक करण्यासाठी वन विभागाकडून परवानगी (वन परवाना) घ्यावी लागते. परवानगीशिवाय वाहतूक केल्यास कारवाई होऊ शकते.

---

प्रश्न 6:
ही झाडे शासकीय जंगलात उगवलेली असली, तरीही सवलत लागू आहे का?

उत्तर:
नाही. ही सवलत खाजगी मालकीच्या जमिनीवरील झाडांपुरती मर्यादित आहे. शासकीय जंगलातील झाडांवर सगळे वन कायदे लागू राहतात.

---

प्रश्न 7:
वन परवानगीशिवाय वाहतूक करता येणाऱ्या झाडांची यादी कुठून मिळवू शकतो?

उत्तर:
ही यादी महाराष्ट्र शासनाच्या वन विभागाच्या अधिसूचनेत (TRS.1095/CR-34/F-6, दिनांक 23.10.1997) नमूद आहे.

---